Technikalia umów w prawie wekslowym

[Paulina]

Dzień dobry,

czy mógłby Pan dokończyć (ew. poprawić) moją rozpiskę umów w prawie wekslowym?

Umowa o wystawienie:
- strony: wystawca i remitent
- charakter: rzeczowa (bo przenosi własność dokumentu) i obligacyjna (bo jest źródłem zobowiązania do zapłaty sumy wekslowej)
- sposób dojścia do skutku (zawarcie): wydanie weksla

Umowa o indosowanie:
- strony: indosant i indosatariusz
- charakter: rzeczowa (bo przenosi własność dokumentu) i obligacyjna (wynika z art. 15 PrWek)
- sposób dojścia do skutku (zawarcie): wydanie weksla

Umowa o akceptację:
- strony: tutaj chyba w grę wejdzie art. 393 KC?
- charakter:
- sposób dojścia do skutku (zawarcie):

Umowa o aval:
- strony: poręczyciel i dłużnik wekslowy
- charakter:
- sposób dojścia do skutku (zawarcie):


Z poważaniem,
P.

[Lech]

czy mógłby Pan dokończyć (ew. poprawić) moją rozpiskę umów w prawie wekslowym?

Pierwszy raz widzę taką rozpiskę, przez tyle lat styczności z wekslami nie miałem potrzeby takiego podziału :)

Umowa o akceptację:
- strony: tutaj chyba w grę wejdzie art. 393 KC?

Weksel co do zasady jest wystawiany w oparciu o prawo wekslowe i tam trzeba szukać, co wchodzi w grę. Można szukać podobieństwa do kodeksu cywilnego (typu - weksel a przekaz, poręczenie cywilne a poręczenie wekslowe), ale przecież to nie kodeks cywilny jest podstawą prawną stosunku wekslowego.

Umowa o aval:
- strony: poręczyciel i dłużnik wekslowy

Z faktu, że ważność poręczenia istnieje, nawet jeśli do zaciągnięcia zobowiązania przez wystawcę nie doszło (np. weksel podpisało dziecko, które ani nie mogło się wekslowo zobowiązać, ani "zawrzeć umowy z poręczycielem") wyciągam wniosek, że poręczenie wekslowe nie jest uwarunkowane zawarciem umowy z kimkolwiek, tylko jest udzielane przez podpisanie się na wekslu z zamiarem jego poręczenia za wystawcę lub inną formalnie obecną na wekslu osobę (choćby nawet podpis tej osoby był sfałszowany lub jej odpowiedzialność nie istniała z jakiegokolwiek powodu innego niż wada formalna weksla).

- sposób dojścia do skutku (zawarcie):

Złożenie podpisu na wekslu z zamiarem poręczenia.

[Paulina]

Umowa o aval:
- strony: poręczyciel i dłużnik wekslowy

Z faktu, że ważność poręczenia istnieje, nawet jeśli do zaciągnięcia zobowiązania przez wystawcę nie doszło (np. weksel podpisało dziecko, które ani nie mogło się wekslowo zobowiązać, ani "zawrzeć umowy z poręczycielem") wyciągam wniosek, że poręczenie wekslowe nie jest uwarunkowane zawarciem umowy z kimkolwiek, tylko jest udzielane przez podpisanie się na wekslu z zamiarem jego poręczenia za wystawcę lub inną formalnie obecną na wekslu osobę (choćby nawet podpis tej osoby był sfałszowany lub jej odpowiedzialność nie istniała z jakiegokolwiek powodu innego niż wada formalna weksla).

Czy można powiedzieć, że reprezentuje Pan taki mieszany pogląd, który brzmiałby jak niżej?

"Teoria umowna wyjaśnia wszystkie stosunki prawne w prawie wekslowym, z wyjątkiem jednak avalu, do którego stosuje się teorię kreacyjną, bo poręczyciel wekslowy nie zawiera z nikim umowy, ale podpisuje się na wekslu z zamiarem poręczenia za dłużnika wekslowego, a zatem dokonuje czynności jednostronnej (oświadcza coś wobec wszystkich, a nie kieruje oświadczenia do określonej strony)".

[Lech]

Reprezentuję pogląd, że teorie (umowna, kreacyjna) ułatwiają opisanie relacji wekslowych, ale nie są bezwzględnie obowiązujące. Tymczasem tworzenie takich podziałów, jakie próbujesz zrobić, jest o tyle pozbawione sensu, że nawet do najlepiej sporządzonego podziału, będzie można podać wyjątek taki podział obalający.

Jak pisał Doliński już w 1925 roku:

Kod: Zaznacz cały

Powstanie wierzytelności wekslowej podlega innym regułom, nieznanym prawu cywilnemu. Osoby trzecie, które nabywają 
weksel na podstawie indosu i w dobrej wierze nabywają własność wekslu i wierzytelność wekslową nawet wtedy, 
gdy weksel wyszedł z posiadania wystawcy bez jego woli i wiedzy, np. gdy wystawca weksel zagubił, albo
 gdy mu weksel skradziono, lub gdy mu z biurka wiatr wywiał przez otwarte okno.

[...]

Obie teorie, kontraktowa i kreacyjna, muszą dopuścić wyjątki; teoria kontraktowa pomimo braku 
umowy na rzecz nabycia w dobrej wierze, teoria kreacyjna pomimo istnienia warunków ważnego 
zobowiązania na rzecz nabycia w złej wierze.”